دهه ۹۰ میلادی برای دنیای انیمه مثل یک دوران طلایی بود؛ زمانی که روایتها و سبکهای تازه با جسارت شکل گرفتند و آثاری ماندگار ساخته شد که هنوز هم الهامبخش خالقان معاصرند. امروز انیمههای متنوع و پرشمار با تکنولوژیهای پیشرفته وجود دارند، اما همچنان این پرسش باقی است: چرا کلاسیکهای دهه ۹۰ جایگاهی بیرقیب در دل اوتاکوها دارند؟
بسکتبال و زندگی: Slam Dunk
ورزش همیشه سوژهای محبوب در انیمه بوده، اما کمتر اثری توانسته همردیف Slam Dunk قرار بگیرد. داستان ساکورگی هانامیچی، نوجوانی که بهخاطر جلب توجه یک دختر وارد تیم بسکتبال میشود، فقط روایت بازیهای پرهیجان نیست؛ بلکه رشد شخصیت و شور زندگی را هم به تصویر میکشد. این ساختهٔ Toei Animation نه تنها بسکتبال را در ژاپن دوباره زنده کرد، بلکه استانداردی جاودانه برای ژانر اسپورت گذاشت.

افسانهٔ شونن: Yu Yu Hakusho
یو یو هاكوشو از شاهکارهای شونن است که هم با نبردهای پرکشش و هم با عمق شخصیتپردازیاش ماندگار شد. مسیر یوسوکه اورامشی، نوجوانی که پس از مرگ به ماموریتی روحانی فرستاده میشود، نمونهای درخشان از داستانگویی دهه ۹۰ است که بعدها الهامبخش آثار مدرن شد.

عشق و مأموریتهای فضایی: Macross Plus
این اثر در سال ۱۹۹۴ نقطهٔ اوج مجموعه Macross بود؛ ترکیبی از نبردهای فضایی، موسیقی و یک مثلث عشقی پیچیده. Macross Plus موفق شد هم تراژدیهای انسانی و هم جذابیتهای مهکا را به سطحی هنری برساند و هنوز به عنوان استانداردی در ژانر شناخته میشود.

واقعگرایی تلخ: Now And Then, Here And There
برخلاف ایزکایهای امروز که بیشتر فانتزی و قهرمانمحورند، این سریال تصویری تلخ و بیرحم از جنگ، خشونت و گرسنگی ارائه میدهد. داستان شو، نوجوانی که ناخواسته به دنیایی ویرانشده پرتاب میشود، همچنان یکی از متفاوتترین نمونههای ایزکای بهشمار میرود.

کمدی و دلگرمی: Great Teacher Onizuka
کمدی دهه ۹۰ با GTO معنای تازهای پیدا کرد. اونیزوکا، خلافکار سابقی که به معلمی رو میآورد، با طنز تند و بیپردهاش، هم سرگرم میکند و هم نگاهی انسانی به مشکلات نوجوانان دارد. اثری که پشت ظاهر شوخطبع، تصویری عمیق از مدرسه و روابط انسانی میسازد.

انقلاب در مهکا: Neon Genesis Evangelion
کمتر اثری مثل اوانجلیون توانسته ژانر مهکا را دگرگون کند. تمرکز بر بحرانهای روانی شخصیتها و فضاسازی سوررئال، این سریال را به یک نقطهٔ عطف در تاریخ انیمه تبدیل کرده است. انیمهای که هنوز هم محل بحث و تفسیر است.

پیشبینی آینده: Serial Experiments Lain
در زمانی که اینترنت تازه پا گرفته بود، Lain با روایتی فلسفی و فضایی وهمآلود، رابطهٔ انسان و تکنولوژی را بررسی کرد. این اثر از پیشگامان ژانر سایبر-ترسناک بود و همچنان جایگاه خاصی در میان آثار اندیشمندانه دارد.

مرز توهم و واقعیت: Perfect Blue
نخستین فیلم ساتوشی کون، هنوز هم یکی از مهمترین آثار روانشناختی انیمه است. داستان میما، خوانندهای که وارد بازیگری میشود و در مرز توهم و واقعیت گم میشود، با فضایی دلهرهآور و پرجزئیات ساخته شده و نمونهای کلاسیک از تریلر روانی بهشمار میرود.

افسانهٔ بیپایان: Cowboy Bebop
کابوی بیباپ ترکیب بینظیری از ژانرهاست؛ اپیزودیک، سرگرمکننده و در عین حال عمیق. ماجراجوییهای اسپایک و همراهانش در فضا هم اکشن دارد، هم لحظات فلسفی. کمتر اثری چنین بینقص و تاثیرگذار ساخته شده و همین است که لقب «طلایی» برای دهه ۹۰ برازنده است.

این آثار مثل جواهراتیاند که گذر زمان نتوانسته درخشششان را کمرنگ کند. هر کدام مرزهای روایت، طراحی و موسیقی را جابهجا کردند و دلیل محکمی هستند برای اینکه چرا دهه ۹۰ هنوز در دل اوتاکوها زنده است.