وقتی صحبت از کنسولهایی میشود که صنعت بازیهای ویدیویی را متحول کردند، Nintendo Entertainment System یا به اختصار نینتندو NES یک نام افسانهای است. کنسولی که در دهه ۸۰ میلادی پس از بحران شدید بازار بازیهای ویدیویی آمریکا پای به میدان گذاشت و موفق شد نه تنها این بحران را پشت سر بگذارد، بلکه آینده صنعت بازی را هم شکل دهد. با فانتازیو و نگاهی به این کنسول جذاب همراه باشید.

کنسول NES در سال 1983 با نام Famicom در ژاپن عرضه شد، اما ورودش به بازار ایالات متحده با تاخیری چند ساله همراه بود. در آمریکا، عرضه محدود این کنسول در اکتبر 1985 در نیویورک آغاز شد و تا سال 1986 به بازار سراسر کشور رسید. برخلاف باور عموم که NES را یک موفقیت فوری میدانند، ابتدا فروش آن تنها متوسط بود؛ اما در نهایت تا سال 1987 NES به یک پدیده ملی تبدیل شد و حتی فروش آن در آمریکا از ژاپن پیش افتاد.
اهمیت NES از طراحی فنی یا سختافزاری معمولی فراتر است؛ کنسول Nintendo با خلاقیتی منحصر به فرد، این کنسول را شبیه یک اسباببازی ساخت تا از نظر روانی آن را برای مصرفکنندگانی که از سقوط بازیهای ویدیویی در سال 1983 ناامیدشده بودند جذابتر کند. طراحی منحصر به فرد کشویی کنسول که از سمت جلو کارتریج را میپذیرفت یادآور دستگاههای ویدئو پلیر (VCR) بود تا حس یک دستگاه خشک و پیچیده را به کاربر ندهد.
از سوی دیگر، نوآوریهای وابستهای مثل ربات R.O.B (ربات عملیاتی) و تفنگ نورپردازی NES zapper، حس بازی کردن با یک اسباببازی مدرن و فناوری جذاب را به کاربران منتقل میکرد. همین خلاقیتها بود که باعث شد NES بازگشت به بازیهای ویدیویی در آمریکا را رقم بزند.
نکات ضعف کنسول NES

البته NES بدون مشکل هم نبود. بزرگترین مشکل NES مربوط به کانکتور ۷۲ پین مکانیزم بارگزاری بازیها بود که با استفاده مکرر و جا به جایی کارتریجها سریع فرسوده میشد و این مسئله مشکلاتی در پایداری کنسول ایجاد میکرد. این ضعف باعث شد بسیاری از NESهای اولیه امروزه قابل استفاده نباشند.
با این حال، نینتندو در سال 1993 نسخه جدیدی به نام New-Style NES با طراحی بالا بار (Top-loaded) عرضه کرد که برطرفکننده این مشکل بود، اما این مدل هم به دلیل فقدان خروجی کامپوزیت برای بسیاری از تلویزیونهای جدید مشکل داشت و بازگشت به نسخه اصلی را هم سختتر کرد.
مهمترین دلیل اهمیت کنسول NES

یکی از ستونهای موفقیت فوقالعاده NES، کتابخانه عظیم و با کیفیت بازیهای آن است. نسخههای غربی NES معمولا دو سال دیرتر از Famicom عرضه شدند که به این کنسول در آغاز راه فرصت داد تا یک گنجینه بازی بزرگ آماده داشته باشد. عنوان Super Mario Bros. 3 یکی از درخشانترین و پایدارترین بازیهای Nintendo است که در طراحی نسخه غربی خود روی NES بهبودهای بسیاری نسبت به Famicom داشت.
نینتندو همچنین سیاستهای سختگیرانهای در انتخاب و پشتیبانی از بازیسازها داشت که باعث شد بازیهای NES کیفیت بالایی داشته باشند اما توسعه برای این کنسول ساده نبود. طراحانی که از دوران Atari 2600 به سمت NES آمدند با چالشهایی روبرو شدند، اما نهایتاً NES به سیستمی برتر تبدیل شد و صنعت بازی را از منظر فنی و هنری بالا برد.
میراث ماندگار و تأثیر NES روی بازیهای مستقل

کنسول NES تقریبا یک دهه تولید شد و به فروش رسید و نه تنها از نظر سختافزار بلکه در شکلدهی به فرهنگ بازیهای ویدیویی موثر بود. حتی پس از پایان دوران تجاری آن در سال 1995، ارثیه NES همچنان زنده است. نینتندو با خدمات دیجیتال مانند Virtual Console و Nintendo Switch Online، دنیای بازیهای NES را حفظ کرده و طرفداران جدید و قدیمی را به هم متصل کرده است.
علاوه بر این، حضور نسخههای غیررسمی و فامیکلونها (نسخههای کپی یا تقلیدی NES) و ادامه ساخت بازیهای جدید (homebrew) برای NES، نشان از ماندگاری عمیق این کنسول دارد. بازیهایی مانند Shovel Knight و Undertale که ذوق و سبک طراحیشان کاملاً برگرفته از NES هستند، گواهی بر تأثیر تاریخی آن هستند. این بازیها موسیقی ۸بیتی، گرافیک پیکسلی و روایتهای کلاسیکی دارند که به یادآوری دوران طلایی NES کمک میکنند.
در نهایت، NES تنها یک کنسول بازی نبود؛ یک پدیده فرهنگی بود که پس از سقوط بازار بازیهای ویدیویی، صنعت را دوباره زنده کرد و مسیر جدیدی برای بازیهای ویدیویی، به خصوص در دنیای فانتزی و تعامل انسانی با بازیها ایجاد نمود.


